Ik begon 2016 met een aantal goede voornemens. Om precies te zijn: ik maakte er 101.
Meestal ben ik niet zo van de nieuwjaarsvoornemens: wanneer ik iets wil veranderen, doe ik dat liever meteen. Maar de laatste tijd heb ik een beetje een stuurloos gevoel en wilde ik meer dingen veranderen dan op korte termijn mogelijk was, dus ik heb ze maar eens opgeschreven.
Een van de voornemens was om meer “culturele dingen” te doen in mijn vrije tijd. Zowel “meer” als “culturele dingen” is vrij vaag – en vage doelen zul je zeker niet bereiken. Ik maakte het dus concreter: ik zou een Museumjaarkaart kopen en het geld eruit halen. Hiervoor moet je minstens 5 musea bezoeken en dat is niet zo moeilijk, gezien het feit dat ik in een vrij grote stad woon (met veel musea) in een vrij klein landje (met nog meer musea).
Vandaag wilden mijn couchsurfers naar de Panorama Mesdag en ze vroegen of ik mee wilde. Een mooie gelegenheid om die kaart aan te schaffen!
De Panorama Mesdag ligt in een van de mooiere stukjes Den Haag – althans, dat vind ik -: het Mesdagkwartier, tussen het centrum en het Vredespaleis. Ja ja, de buurt is vernoemd naar de schilder die het panorama heeft gemaakt, Hendrik Willem Mesdag. Het panorama, een enorm cilindervormig schilderij, 14 meter hoog en met een omtrek van 120 meter, is opgesteld achter een oud stadspand, in een gebouw dat specifiek gebouwd is om een cilindervormig schilderij in te huisvesten. Niemand kan dit gebouw van de buitenkant zien, dus je weet van buiten niet waar je naar binnen gaat. En als je eenmaal binnen bent, dan heb je de illusie dat je op een zandduin staat, uitkijkend over de Noordzee, het strand, Scheveningen en het Den Haag van de 19e eeuw.
Het gebouw is zo ontworpen, dat het schilderij er nooit hetzelfde uitziet. Dit komt met name door het glazen dak. Op een zonnige dag als vandaag (het is ijskoud maar in ieder geval lekker zonnig) ziet het schilderij er helder en licht uit. Op bewolkte dagen daarentegen kun je de schaduwen van de wolken op het geschilderde landschap zien, waardoor het uitzicht somber of dramatisch wordt.
Het is moeilijk om te letten op de details, als je niet weet waar je moet beginnen. Maar als je er toch bent, kijk dan in ieder geval naar een paar kleinere stukjes van het schilderij en naar de entourage.
Je vindt bijvoorbeeld een pilaar met een glazen cilinder in het midden van de kamer. Toen Mesdag begon met dit panorama, nam hij deze cilinder mee naar de duinen om het uitzicht erop te tekenen. Daarna zette hij een lichtbron in de cilinder en projecteerde zijn tekening op het scherm dat hij wilde beschilderen.
Of probeer de handtekening van Mesdag te vinden. Spoiler: die is er niet. In plaats van een handtekening, heeft Mesdag zijn vrouw Sientje geschilderd, op het strand onder een witte parasol. Sientje was ook een schilder, dus ze heeft een ezel voor zich staan. Leuk om te weten: zij heeft ook een bijdrage aan de panorama geleverd: zij heeft een gedeelte van Scheveningen geschilderd.
Nadat we een poosje naar de geschilderde kust hadden gekeken, namen we nog een kijkje bij de tijdelijke tentoonstellingen. Een ervan toonde stereofotografieën uit de tijd van Mesdag. De foto’s van meer dan een eeuw oud waren weinig vernieuwend, maar het feit dat je ze in 3D kon bekijken was dat des te meer. Het is gaaf om je te realiseren dat er in die tijd al iemand was die dat een goed idee vond.
Verder waren er vreemde jurken ontworpen door Peter George d’Angelino Tap. Bij het ontwerpen van deze jurken werd hij geïnspireerd door schilderijen van Mesdag en Van Gogh. We hadden weinig tijd om er echt een mening over te vormen, maar mijn couchsurfer merkte op dat zij in ieder geval niet van plan was om een van deze jurken te dragen op haar bruiloft in oktober.
Nog een laatste hersenspinsel. Toen ik klein was, woonde ik in een buurt met straatnamen vernoemd naar componisten en schilders. Bij mij om de hoek was Mesdag. Ik had géén idee wat ik ervan moest denken. Ik begreep “mes”, ik begreep “dag”, maar van de combinatie was niets logisch te maken. Mijn algemene ontwikkeling was toen nog niet zo vergevorderd dat ik besefte dat dat wel eens een naam kon zijn…